Na czym polega ryzyko kredytowe banku?

Banki pożyczając pieniądze swoim klientom, muszą liczyć się z tym, że nie będą oni spłacać swoich zobowiązań. Może to być celowe działanie lub związane z pogorszeniem ich sytuacji materialnej. Instytucje finansowe stosują różnego rodzaju działania, które mają zmniejszyć ryzyko kredytowe banku. Nie zawsze są one jednak skuteczne. Dowiedz się więcej na ten temat i przekonaj się, w jaki sposób kredytodawca może sprawdzić Twoją wiarygodność kredytową.

Zgodnie z definicją Komisji Nadzoru Finansowego jest to „ryzyko nieoczekiwanego niewykonania zobowiązania lub pogorszenia się zdolności kredytowej zagrażającej wykonaniu zobowiązania”. Muszą się z nim liczyć zarówno banki, jak i inne instytucje udzielające pożyczek.

Już wiesz, co dokładnie oznacza termin ryzyko kredytowe. Czym jest ono dla banków? To zagrożenie, że kredytobiorca mimo zawartej umowy nie będzie wywiązywał się z jej zapisów. W praktyce oznacza to po prostu zaprzestanie spłaty zadłużenia. Ryzyko kredytowe istnieje zawsze – mimo stosowania różnego rodzaju narzędzi, które mają je zminimalizować.

Wyróżnia się kilka rodzajów ryzyka kredytowego:

• ryzyko stopy procentowej – dotyczy kredytów udzielanych ze zmiennym oprocentowaniem; w przypadku zaistnienia niekorzystnych zmian rynkowych banki nie mogą modyfikować wysokości odsetek,
• ryzyko rynkowe – wiąże się z aktualną sytuacją gospodarczą, która jest niezależna od działań podejmowanych przez instytucję finansową,
• ryzyko operacyjne – dotyczy sytuacji, na które mają wpływ działania banku, mogą to być np. celowe działania pracowników na szkodę instytucji,
• ryzyko indywidualne – dotyczy umów zawieranych z konkretnym klientem, który nie może spłacać zobowiązania,
• ryzyko niewypłacalności – związane z utratą płynności finansowej.

Oprócz wyżej wymienionych banki ponoszą także ryzyko aktywne, pasywne, portfelowe, akceptowalne i nieakceptowalne.

Ryzyko kredytowe dotyczy przede wszystkim strat, z jakimi muszą liczyć się kredytodawcy w sytuacji, gdy osoba zadłużona przestanie spłacać swoje zobowiązania finansowe. Banki oraz inne instytucje zarabiają na pożyczkach dzięki odsetkom i prowizjom, które doliczają do kwoty kapitału. W przypadku, gdy kredytobiorca nie spłaca zobowiązania, nie ponosi także tych dodatkowych kosztów. Oznacza to dla banku brak zarobku.

Dodatkowo w takiej sytuacji banki oraz inne podmioty udzielające pożyczek muszą podjąć działania mające na celu odzyskanie pieniędzy. To także wiąże się z dodatkowymi kosztami.

Przed udzieleniem pożyczki banki bardzo wnikliwie sprawdzają wiarygodność potencjalnych kredytobiorców. Polega to przede wszystkim na ocenie ich zdolności kredytowej. Jest to proces polegający na analizie wielu czynników, które wpływają na ostateczną decyzję banku.

Jakie czynniki wpływają na ryzyko kredytowe?

Banki mogą brać pod uwagę różne aspekty. Zależy to głównie od ich wewnętrznej polityki. Największy wpływ na ryzyko kredytowe mają jednak najczęściej następujące parametry:

• typ kredytobiorcy – dla banku ma znaczenie, czy o pożyczkę ubiega się osoba fizyczna, czy przedsiębiorca lub instytucja,
• wysokość udzielanego kredytu – im jest ona większa, tym wyższe ryzyko,
• sytuacja finansowa kredytobiorcy – chodzi głównie o wysokość dochodów oraz ich źródło,
• wiek kredytobiorcy – banki bardzo często ustalają górne limity wieku, powyżej których uzyskanie kredytu jest trudniejsze,
• liczba osób na utrzymaniu – to, ilu domowników musi utrzymać ze swojej pensji kredytobiorca, wpływa na jego możliwość spłaty zobowiązania,
• zabezpieczenie kredytu – dotyczy to głównie kredytów hipotecznych, dla których zabezpieczenie stanowi konkretna nieruchomość.

Jest to tylko kilka najważniejszych czynników, na których podstawie banki określają swoje ryzyko. W rzeczywistości jest ich jednak o wiele więcej.

Historia dotychczasowych zadłużeń ma duże znaczenie. Dzięki niej analityk może określić potencjalne ryzyko niewypłacalności kredytobiorcy. Zobowiązania niespłacane w terminie znacząco obniżają wiarygodność klienta w oczach banku.

Jakie znaczenie ma zdolność kredytowa kredytobiorcy?

Zdolność kredytowa to możliwość kredytobiorcy do spłaty zobowiązania wraz z odsetkami w określonym terminie. Wpływa na nią wiele czynników, takich jak m.in. wysokość dochodów i ich źródło, rodzaj umowy, staż pracy czy miesięczne wydatki gospodarstwa domowego. Mają one istotny wpływ na ocenę ryzyka kredytowego.

Jakie znaczenie ma rodzaj i charakter kredytu?

W przypadku pożyczki gotówkowej ryzyko banku jest niższe niż wtedy, gdy klient ubiega się o kredyt hipoteczny. W tym drugim przypadku zobowiązanie jest udzielane zazwyczaj na kilkadziesiąt lat, a jego wysokość to kilkaset tysięcy złotych. Jeśli nie będzie ono spłacane, to stanowi poważne zagrożenie dla sytuacji finansowej banku.

W celu zmniejszenia ryzyka kredytowego banki oraz inne instytucje finansowe stosują różnego rodzaju rozwiązania. Mają one na celu zabezpieczyć je przed utratą kapitału oraz równowagi finansowej. W skrajnych przypadkach mogą one bowiem nawet wywołać bankructwo.

Jak kredytodawcy minimalizują ryzyko kredytowe?

Najczęściej stosowane sposoby ograniczania ryzyka kredytowego, to:

• wnikliwa ocena zdolności kredytowej,
• konieczność ustanowienia dodatkowego zabezpieczenia,
• zaostrzenia w umowie,
• ubezpieczenie zobowiązania,
• weryfikacja klienta w różnych bazach i rejestrach,
• monitorowanie spłaty pożyczki.

Skuteczność tych metod jest bardzo zróżnicowana i zależy głównie od rodzaju udzielanego zobowiązania.

Jakie są narzędzia, które wykorzystują kredytodawcy w celu minimalizacji ryzyka kredytowego?

Wymienione wyżej metody minimalizowania ryzyka kredytowego są powszechnie stosowane przez banki i inne instytucje, które udzielają kredytów. Mogą one stosować także własne narzędzia, które jeszcze lepiej pozwolą zweryfikować wiarygodność klientów.

Stosowanie zabezpieczeń kredytowych ma kluczowe znaczenie przede wszystkim dla pożyczkodawców, bowiem ogranicza ryzyko poniesienia przez nich strat finansowych. Dzięki nim zmniejsza się liczba wyłudzeń kredytów przez osoby, które nie są w stanie ich spłacać.

Niespłacanie zobowiązania stanowi także problem dla kredytodawcy. Prędzej czy później i tak będzie on musiał oddać pożyczony kapitał. Zwlekanie z opłacaniem rat wiąże się także z poważnymi konsekwencjami. Przede wszystkim kredytodawca uruchamia w takim przypadku procedurę windykacyjną. Jeśli nie przynosi ona oczekiwanego rezultatu, sprawa jest kierowana na drogę sądową. W jej wyniku część majątku kredytobiorcy może zostać przejęta przez komornika.

Jak kredytobiorcy mogą zminimalizować ryzyko kredytowe?

Na szczęście kredytobiorcy mogą podejmować skuteczne działania, które zminimalizują ryzyko kredytowe. Obejmują one przede wszystkim:

• staranne planowanie budżetu,
• spłatę zobowiązań w terminie,
• niezaciąganie kredytów, na które ich nie stać,
• zabezpieczenie zobowiązań,
• zwiększenie zdolności kredytowej.

Stosowanie tych działań może skutecznie pomóc w zmniejszeniu ryzyka kredytowego.

Jakie są sposoby na zwiększenie zdolności kredytowej?

Zwiększenie zdolności kredytowej obniża ryzyko banku. Im jest ona lepsza, tym większa szansa na przyznanie pożyczki. Aby ją poprawić, trzeba przede wszystkim zadbać o regularną spłatę zobowiązań. Wiąże się to jednocześnie ze zmniejszeniem zadłużenia, które również wpływa korzystnie na zdolność kredytową. Warto także pomyśleć o zwiększeniu dochodów. W tym celu można podnieść swoje kwalifikacje zawodowe lub znaleźć lepiej płatną pracę.

Jakie znaczenie ma wybór odpowiedniego kredytu?

Wysokość miesięcznej raty musi być dopasowana do możliwości finansowych kredytobiorcy. Jeśli kwota kredytu będzie zbyt duża, to jego spłata w terminie może okazać się problematyczna.

Do oceny ryzyka kredytowego stosuje się różnego rodzaju wskaźniki. Pozwalają one określić, czy zaciągając zobowiązanie o określonej wysokości, jego spłata nie będzie problemem.

Jak ocenić ryzyko kredytowe?

Aby ocenić ryzyko, banki przede wszystkim weryfikują zdolność kredytową klientów i wnikliwie sprawdzają historię dotychczasowych zobowiązań. Mają one prawo do weryfikowania bazy Biura Informacji Kredytowej oraz innych rejestrów, takich jak Krajowy Rejestr Dłużników lub Biuro Informacji Gospodarczej. Zawarte w nich informacje o kredytobiorcy pozwalają ocenić, czy udzielenie mu zobowiązania będzie bezpieczne.

Jakie narzędzia i wskaźniki służą do oceny ryzyka kredytowego?

Banki oraz inne instytucje finansowe sprawdzają podczas oceny ryzyka przede wszystkim:

• wysokość i źródło dochodów,
• rodzaj umowy,
• staż pracy,
• wiek,
• wysokość wkładu własnego,
• liczbę osób na utrzymaniu.

Dokładne wskaźniki, które są brane pod uwagę, zależą głównie od wewnętrznej polityki kredytodawcy. Mogą więc nieco się od siebie różnić.

Jakie znaczenie ma rating kredytowy?

Rating to po prostu ocena zdolności kredytobiorcy do spłaty zobowiązania w terminie ustalonym w umowie. Wpływa na to, w jaki sposób klient jest postrzegany przez bank, dlatego ma on bardzo duże znaczenie.

1. Ryzyko kredytowe jest związane z tym, że pożyczkobiorca nie będzie spłacał w przyszłości zaciągniętego zobowiązania.
2. Ryzyko dotyczy zarówno banków, jak i innych podmiotów udzielających pożyczek.
3. W celu oceny ryzyka stosowane są różnego rodzaju narzędzia i wskaźniki.
4. Przed udzieleniem pożyczki sprawdzana jest zdolność kredytowa klienta. Jest to realna możliwość wywiązania się z warunków umowy, która zależy m.in. od wysokości dochodów oraz wydatków gospodarstwa domowego.
5. Kredytodawcy wdrażają rozwiązania mające ograniczyć ryzyko kredytowe. W tym celu m.in. dokładnie weryfikują potencjalnego klienta w różnych bazach oraz sprawdzają jego historię zobowiązań.
6. Ryzyka kredytowego nie da się całkowicie uniknąć. Zależy ono nie tylko od pożyczkobiorcy, ale także od wielu zewnętrznych czynników, na które bank nie ma wpływu.