Chcesz założyć konto bankowe przez internet? Planujesz wziąć pożyczkę online? A może planujesz wykupić usługę „Alerty BIK” w Biurze Informacji Kredytowej? W każdej z tych sytuacji trzeba potwierdzić swoją tożsamość. Można to zrobić na wiele sposobów, jednak najłatwiej po prostu wysłać skan dowodu osobistego. Zastanawiasz się, jak to zrobić, aby nikt nie uzyskał dostępu do Twoich danych? Wyjaśniamy.
Wysyłanie skanu dowodu osobistego – zagrożenia
Przesyłanie skanu lub zdjęcia dowodu osobistego to często stosowany sposób na potwierdzenie tożsamości klienta przez banki, towarzystwa ubezpieczeniowe oraz firmy telekomunikacyjne czy pożyczkowe. Zdarza się, że wykorzystują go także popularne serwisy, w których wystawia się na sprzedaż rozmaite przedmioty.
Jednak warto pamiętać, że o zdjęcia dowodu osobistego mogą prosić także oszuści. Zdarza się, że np.:
- podszywają się oni pod portale społecznościowe i wysyłają e-maila z prośbą o przedstawienie dokumentu w zamian za odblokowanie konta,
- tworzą ogłoszenia z ofertą pracy i proszą o przesłanie skanu w celu dokończenia rekrutacji,
- oferują ulgi podatkowe, gdy prześle im się zdjęcie dokumentu z osobistymi danymi,
- proponują wynajem nieruchomości w atrakcyjnej cenie i wymagają skanu dowodu osobistego do zawarcia umowy najmu.
Jak widać, złodzieje wykorzystują każdą okazję do tego, żeby wyłudzić dane osobowe. Zastanawiasz się, co mogą z nimi zrobić? Zagrożenia są niestety bardzo poważne. Oszuści mogą w Twoim imieniu:
- wziąć pożyczkę, nawet na kilkaset tysięcy złotych,
- zalogować się do konta bankowego i pozbawić Cię wszystkich oszczędności czy środków do życia,
- zawrzeć umowę najmu mieszkania, leasingową bądź zakupu samochodu w Twoim imieniu,
- dokonać zakupu na raty,
- wyłudzić pieniądze od Twojej rodziny czy innych bliskich Ci osób,
- założyć dane na firmę, a następnie pobrać na nią pożyczek itp.
To nie wszystko. Złodzieje mogą także sprzedać Twoje dane osobowe w ukrytej części internetu, tzw. darknecie. Wówczas będziesz narażony na różne oszustwa finansowe, dopóki nie wymienisz dowodu osobistego na nowy. Z pewnością chcesz tego uniknąć.
Skan dowodu osobistego – co zasłonić?
Czasami nie ma innej możliwości niż wysłanie skanu dowodu osobistego. Jakie dane zakryć w takim przypadku? Najlepiej wszystkie, które nie są potrzebne. Czasami wystarczy, że widoczne będą tylko imię, nazwisko, numer PESEL, numer i seria dowodu osobistego oraz data ważności dokumentu. Wówczas należy zakryć:
- zdjęcia,
- datę i miejsce urodzenia,
- płeć,
- nazwiska rodowe,
- imiona rodziców,
- data wydania dowodu osobistego.
Pamiętaj – im mniej danych podasz, tym lepiej dla Twojego bezpieczeństwa.
Zastanawiasz się, jak zamazać skan dowodu? Możesz w tym celu np. położyć kartki na dowodzie osobistym. Możesz także edytować zdjęcie w popularnym programie graficznym, np. Paint. Jednak nigdy nie dokonuj korekty skanu w internetowym edytorze! Takie aplikacje wymagają przesłania zdjęcia na serwer online, gdzie następnie je przechowują. W związku z tym istnieje ryzyko, że gdy oszuści wykradną dane z ich serwisu, Twój skan trafi w niepowołane ręce.
Jak inaczej zabezpieczyć dane na skanie dowodu?
Chcesz mieć większą pewność, że informacje ze skanu dowodu osobistego nie zostaną wykorzystane w nieprawidłowy sposób? Możesz umieścić na zdjęciu napis, że dokument jest przeznaczony wyłącznie na użytek wybranej firmy lub banku. Z łatwością zrobisz to przy pomocy wspomnianego wyżej programu graficznego.
Potwierdzenie tożsamości w internecie – jak bezpiecznie wysłać skan dowodu osobistego?
Wiesz już, co zamazać na skanie dowodu. Czas na wysłanie dokumentu. Jak to zrobić w bezpieczny sposób? Najlepiej za pośrednictwem szyfrowanej strony banku, firmy ubezpieczeniowej, pożyczkowej lub telekomunikacyjnej. Potwierdzeniem tego, że połączenie jest bezpieczne, będzie zamknięta kłódka na pasku strony internetowej. To także znak, że certyfikat bezpieczeństwa witryny jest ważny i nie trzeba obawiać się o wyłudzenie danych.
Jednak jeśli nagle symbol zabezpieczenia zmieni kolor na czerwony, nie zwlekaj. Usuń przesyłany dokument i wyłącz przeglądarkę. To znak, że połączenie przestało być bezpieczne i zostało prawdopodobnie „przejęte” przez hakera.
Wyłudzenie danych ze skanu dowodu osobistego – co robić?
Choć na temat tego, jak bezpiecznie wysłać skan dowodu osobistego, przygotowano wiele materiałów, nadal szerokie grono osób pada ofiarą oszustów. Zastanawiasz się, co robić, gdy Twoje dane osobowe zostały wykorzystane przez nieuprawnione osoby?
- Jak najszybciej zastrzeż dowód osobisty. Możesz to zrobić osobiście w oddziale któregokolwiek banku lub urzędu gminy, miasta albo dzielnicy. Ważne jest, aby mieć przy sobie wtedy inny dokument potwierdzający tożsamość, np. prawo jazdy. Można także zastrzec dowód przez internet, np. przez profil zaufany, bankowość elektroniczną, serwis e-dowód, aplikację mObywatel czy portal BIK. Możliwości jest wiele, więc z pewnością znajdziesz odpowiednie rozwiązanie dla siebie. Liczy się przede wszystkim czas.
- Zgłoś na policji popełnienie przestępstwa i próbę wyłudzenia danych. Funkcjonariusz zbierze wszystkie potrzebne informacje i rozpocznie postępowanie w celu znalezienia sprawcy.
- Powiadom bliskich o zaistniałej sytuacji, aby nie podawali nikomu swoich danych czy nie udzielili pożyczki osobie, która się za Ciebie podaje.
- Złóż wniosek o nowy dowód osobisty i uaktualnij swoje dane w bankach, urzędach itp.
Warto również pomyśleć o sposobach na poprawę swojego bezpieczeństwa w internecie.
Jak dbać o bezpieczeństwo online?
Nie chcesz ponownie paść ofiarą oszustów internetowych? A może bardzo się tego boisz i szukasz sposobów na to, żeby zapobiec wyłudzeniu danych? Nie pozbywaj się komputera ani nie unikaj korzystania z internetu! Zacznij stosować się do poniższych zasad.
- Zadbaj o silne hasła – wiele osób boi się, że zapomni danych do logowania, więc wykorzystują one proste i bliskie im słowa. To błąd. Oszust odszyfruje je w sekundę i bez większych problemów zaloguje się do konta bankowego, portalu społecznościowego czy poczty. Jeśli boisz się, że zapomnisz skomplikowanych ciągów liter i liczb, zapisz je tradycyjnie – na kartce – lub skorzystaj z aplikacji typu menedżer haseł.
- Zdecyduj się na dwuskładnikowe uwierzytelnianie – tego typu zabezpieczenie najczęściej stosuje się je przy płatnościach internetowych, logowaniu do bankowości internetowej czy serwisów rządowych, ale warto wykorzystać je także na portalach społecznościowych czy poczcie. Polega to na tym, że system – oprócz hasła – przy logowaniu na nowym urządzeniu będzie wymagać podania kodu przesyłanego na Twój numer telefonu lub na maila. Dzięki temu ryzyko włamania będzie niewielkie.
- Używaj sieci VPN podczas logowania się do konta bankowego – jest to wirtualna sieć prywatna, która za każdym razem nadaje Ci nowy adres IP oraz szyfruje dodatkowo połączenie pomiędzy urządzeniem a Internetem. Pozwala to na ukrycie Twoich działań online. Dzięki temu hakerzy mają większe trudności z pozyskaniem danych.
- Nie podawaj zbyt dużo informacji na swój temat na portalach społecznościowych itp. – im mniej internet wie o Tobie, tym lepiej dla Twojego bezpieczeństwa.
- Pamiętaj o wylogowaniu się ze stron, z których korzystasz – jest to ważne zwłaszcza wtedy, gdy korzystasz np. z niezabezpieczonej sieci Wi-Fi lub z komputera należącego do innej osoby. Jeśli tego nie zrobisz, ktoś niepowołany może nie tylko skorzystać z Twojego konta w banku, portalu społecznościowego czy poczty, ale także pozyskać dane osobowe i wykorzystać je w niepożądany sposób.
Pamiętaj także, aby pod żadnym warunkiem nie klikać w podejrzane linki ani nie otwierać e-maili od nieznajomych i nie przechodzić z poczty np. na portale społecznościowe czy do banku. Wystarczy jedno kliknięcie, aby otworzyła się strona łudząco podobna do prawdziwej. Kiedy podasz swoje dane w fałszywej witrynie, system poinformuje Cię, że podane informacje nie są prawidłowe. W tym czasie oszust zaloguje się na Twoje prawdziwe konto i ukradnie pieniądze oraz dane.
Ochrona danych osobowych w rzeczywistości – jak zabezpieczyć ksero dowodu osobistego?
Wyłudzenia danych zdarzają się nie tylko w internecie, ale także w świecie rzeczywistym. Oszuści mogą prosić o dostarczenie ksera dowodu osobistego, np. podczas zakupu sprzętu, zawierania umowy pożyczki czy umowy najmu. Pamiętaj, że nie jest to legalne – zgodnie z RODO wystarczy wyłącznie okazać dowód osobisty. Nie trzeba zgadzać się na jego kopiowanie.
Jednak jeśli zgodziłeś się na ksero, ale boisz się o bezpieczeństwo, możesz napisać obok dokumentu informację, że dane mogą być wykorzystane tylko przez konkretną firmę.
Chroń swój dowód osobisty, a unikniesz poważnych kłopotów finansowych.
