Umowa pożyczki – elementy, wzór i omówienie

Poprzez umowę pożyczki pożyczkobiorca i pożyczkodawca legalnie pieczętują dostarczenie określonej kwoty zobowiązania i ustalają warunki jej zwrotu. Jeśli nigdy nie korzystałeś z takiej formy finansowania, możesz nie wiedzieć, jakie informacje powinien zawierać ten dokument. Przed zawarciem tego typu umowy warto poznać jej elementy. Przeczytasz o nich w poniższym poradniku.

Czym jest umowa pożyczki pieniężnej?

Umowa pożyczki pieniężnej to dokument zawierany między dwiema stronami, który przypieczętowuje dostarczenie pewnej sumy pieniędzy oraz określa warunki jej zwrotu. Pożyczka ta może być nieoprocentowana lub podlegać spłacie odsetek.

Definicję umowy pożyczki reguluje art. 720 Kodeksu cywilnego:

§ 1. Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przez umowę pożyczki pieniężnej rozumie się zatem taką, w której podmiot (pożyczkodawca) podaje kwotę w danej walucie, jaką zobowiązuje się przekazać wnioskodawcy (pożyczkobiorcy), a wnioskodawca zobowiązuje się ją zwrócić na ustalonych warunkach (okres spłaty, raty, odsetki i prowizje).

Kto może zawrzeć umowę pożyczki?

W prawie nie ma informacji na temat tego, kto konkretnie może zawrzeć umowę pożyczki. Dlatego uznaje się, że mogą to być wszystkie podmioty prawa cywilnego, czyli:

• osoby fizyczne (prywatne, znajomi, członkowie rodziny),
• podmioty prawne, czyli firmy,
• jednostki organizacyjne, które nie posiadają osobowości prawnej.

Strony zaangażowane w umowę pożyczki to:

• pożyczkodawca, czyli ten, kto dostarcza pieniądze lub rzecz zamienną,
• pożyczkobiorca, czyli ten, kto otrzymuje pieniądze lub rzeczy z warunkiem ich zwrotu w takim samym rodzaju, ilości i jakości.

Do zawarcia umowy pożyczki konieczne jest posiadanie przez obie strony zdolności do czynności prawnych – chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Z tego powodu osoby fizyczne, które nie posiadają zdolności do czynności prawnych, lub osoby niepełnoletnie mogą udzielać albo zaciągać pożyczki pieniężne wyłącznie za zezwoleniem sądowym rodziców, opiekunów lub kuratorów.

Jaką formę musi mieć umowa pożyczki?

Wiele osób uważa, że ustna forma zawarcia umowy pożyczki nie jest wiążąca – można przecież obiecać komuś spłatę, ale tego nie zrobić. Nie jest to jednak prawda. Każde finansowanie między osobami fizycznymi, którego wartość nie przekracza 1000 zł, może być udzielone na podstawie wiążącej umowy ustnej. Dopiero powyżej tej kwoty konieczne jest sporządzenie umowy pisemnej, o czym informują przepisy Kodeksu cywilnego:

Art. 720 § 2. Umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej.

Warto jednak pamiętać, że niezależnie od kwoty w przypadku pożyczki lepiej jest sporządzić umowę na piśmie. Wówczas w razie niewywiązywania się jednej ze stron łatwiej jest udowodnić, że doszło do zaniedbania lub oszustwa.

Jak wygląda pisemna umowa pożyczki? Wzór

Umowa pożyczki zawierana jest przy różnych rodzajach finansowania. Mogą to być kredyty cywilne, handlowe, bankowe, konsumenckie, specjalne z zabezpieczeniem (pod zastaw i hipoteka), które będą regulowane odpowiednio przez kodeks cywilny, kodeks handlowy oraz ustawy szczególne, a także chwilówki na dowód, pożyczki od ręki itp. W przypadku bardzo wysokich kwot kredytów bank może przedstawić bardzo zawiłą, nawet kilkunastostronicową umowę, która zawiera więcej szczegółów, wyjątków itd.

Poniżej znajdziesz podstawowy wzór umowy pożyczki*, jaką można zawrzeć na przykład między osobami fizycznymi.

Umowa pożyczki

Zawarta ……………… w ……………………… (data i miejscowość) pomiędzy: …………………………………………, dalej zwanym Pożyczkodawcą, urodzonym w ………………………, zamieszkałym w ………………………, legitymującym się dowodem osobistym ………………………………… (numer i seria)

a ……………………………………………………, dalej zwanym Pożyczkobiorcą, urodzonym w ………………………, zamieszkałym w ………………………, legitymującym się dowodem osobistym ………………………………… (numer i seria).

1

1. Pożyczkodawca …………… (rodzaj) na mocy niniejszej umowy udziela Pożyczkobiorcy pożyczki pieniężnej w kwocie …………… (słownie: …………………………………………).
2. Pożyczkobiorca niniejszym kwituje odbiór pożyczki przez podpisanie umowy.
3. Kwota zostanie zwrócona do Pożyczkodawcy przelewem na rachunek bankowy nr ……………………………………… prowadzony w Banku …………………………………………………

2

1. Pożyczkobiorca zobowiązuje się do zwrotu przedmiotu pożyczki w terminie: ………………………
2. Wraz ze spłatą nominalnej kwoty pożyczki, Pożyczkobiorca zapłaci Pożyczkodawcy odsetki w wysokości …………………………… za okres od dnia podpisania umowy do dnia zwrotu przedmiotu pożyczki określonego w ust. 1.

3

W razie niedokonania zwrotu przedmiotu pożyczki w terminie określonym w § 2 ust. 1 umowy, Pożyczkobiorca zobowiązany jest do zapłaty odsetek za opóźnienie w wysokości ………% w skali roku.

4

Wszelkie koszty związane z zawarciem niniejszej umowy ponosi Pożyczkobiorca.

5

1. Pożyczkobiorca może wypowiedzieć umowę z zachowaniem ……………. okresu wypowiedzenia.
2. Pożyczkodawca ma prawo wypowiedzieć niniejszą umowę w trybie natychmiastowym, gdy Pożyczkobiorca nie wywiązuje się z obowiązków, które wynikają z umowy.

6

W sprawach nieuregulowanych w niniejszej umowie stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego.

7

Zmiany niniejszej umowy wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności.

8

Umowę sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.

………………………………… …………………………………

Pożyczkodawca Pożyczkobiorca

*Na podstawie wzoru umowy: https://druki.gofin.pl/umowa-pozyczki,wzor,668,187.html.

Jakie są podstawowe elementy umowy pożyczki?

Chociaż umowa pożyczki między osobami fizycznymi może różnić się pod względem warunków od innych umów pożyczki, istnieje szereg elementów wspólnych, zawartych we wszystkich takich dokumentach. Są to:

• rodzaj pożyczki: szybka, osobista, bez BIK, hipoteczna itd.,
• kwota: otrzymana i do spłaty (wraz z odsetkami),
• sposób, w jaki pieniądze zostaną dostarczone i zwrócone,
• okres, w którym trzeba spłacić kwotę (i odsetki),
• odsetki, czyli cena zapłacona za udzielenie pożyczki,
• amortyzacja kapitału, czyli warunki, na jakich pożyczkobiorca może częściowo lub całkowicie spłacić pożyczone pieniądze,
• prowizje, czyli kwota do zapłaty za operacje dotyczące pożyczki,
• warunki rozwiązania umowy w przypadku niewywiązania się z obowiązków wynikających z umowy,
• zapis stanowiący, że w sprawach nieuregulowanych w umowie stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego.

Ponadto w umowie pożyczki muszą na początku znaleźć się zarówno dane pożyczkodawcy (osoby lub organu udzielającego finansowania), jak i pożyczkobiorcy (wnioskodawcy). Chodzi w szczególności o:

• imiona i nazwiska,
• datę urodzenia lub PESEL,
• adres zamieszkania,
• serię i numer dowodu osobistego.

Jeśli pożyczkodawcą jest instytucja pozabankowa, w danych powinny koniecznie znaleźć się jej pełna nazwa, adres siedziby oraz numer NIP, KRS lub REGON.

Co wziąć pod uwagę przy podpisywaniu umowy pożyczki?

Podpisując umowę pożyczki – zwłaszcza tę bardziej zawiłą, w banku lub innej instytucji – warto dokładnie ją przeczytać i poświęcić czas na przeanalizowanie jej warunków punkt po punkcie. Przede wszystkim upewnij się, że informacje, które pojawiają się w umowie pożyczki prywatnej lub innej, są poprawne, aby uniknąć problemów w przyszłości. Sprawdź nie tylko, czy Twoje dane zostały dobrze zapisane, ale także czy warunki są takie, jak ustalono wcześniej. Pamiętaj, że to, co znajduje się w umowie, jest ważne i wiążące – niezależnie od tego, co zostało przekazane ustnie przed jej sporządzeniem. Dlatego należy bardzo dobrze zapoznać się z każdą częścią dokumentu.

W razie wątpliwości zawsze możesz dopytać o szczegóły u pożyczkodawcy lub oddać umowę w ręce prawnika. Dzięki temu specjalista będzie mógł wyrazić swoją opinię na jej temat i poinformować Cię, jeśli znajdzie podejrzany warunek lub klauzulę, która nie powinna się tam znaleźć. Bardzo ważne jest, aby dobrze wszystko przeczytać, przeanalizować i przemyśleć jeszcze przed podpisaniem umowy.

Czy można wcześniej wypowiedzieć umowę pożyczki?

Pożyczkodawca może wypowiedzieć umowę udzielonej pożyczki, jeśli pożyczkobiorca nie wywiązuje się ze spłaty rat w terminie lub rażąco narusza warunki określone w podpisanym dokumencie. W przypadku umów zawartych na czas nieokreślony obowiązuje 6-tygodniowy termin wypowiedzenia i żądania zwrotu finansowania. Z kolei w przypadku umowy podpisanej na czas określony należy zachować terminy, jakie w niej uwzględniono.

Warto zaznaczyć, że pożyczkobiorca nie może wypowiedzieć umowy pożyczki. Ma jednak prawo do odstąpienia od jej warunków. Wówczas z niej rezygnuje. Ma do tego prawo w ciągu 14 dni od dnia podpisania umowy. Nie musi wtedy podawać przyczyny odstąpienia. W niektórych przypadkach lepszym rozwiązaniem jest utworzenie aneksu zawierającego zmiany w warunkach umowy. Można o niego wnioskować u pożyczkodawcy – na przykład by odroczył spłatę rat lub zmienił ich wysokość.

Podsumowując, ilekroć zamierzasz zaciągnąć pożyczkę pieniężną, pamiętaj, że wszystkie jej szczegóły i warunki powinny być zapisane w umowie pisemnej, podpisanej przez obie strony.