Pożyczki pozabankowe cieszą się ogromną popularnością, co ma związek m.in. z mniejszym ryzykiem związanym z ich zaciąganiem. Pomogło w tym wprowadzenie ustawy antylichwiarskiej, która uregulowała pewne kwestie dotyczące udzielania finansowania. Sprawdź, jakie zmiany mają zostać wprowadzone w 2022 roku i dowiedz się, czy będą one działały na korzyść pożyczkobiorców.
Jeszcze kilkanaście lat temu zaciąganie pożyczek w firmach pozabankowych wiązało się z ogromnym ryzykiem. Nieuregulowane kwestie związane z opłatami były powodem poważnych problemów finansowych. Okazywało się bowiem, że pożyczkobiorca musiał spłacić nawet trzy razy więcej niż pożyczał – a to wszystko w dość krótkim czasie. Wiele w tym zakresie zmieniła ustawa antylichwiarska. Czym jest i w jaki sposób pomaga pożyczkobiorcom?
Ustawa antylichwiarska – czym jest?
Ustawa antylichwiarska to „potoczne” określenie dla aktu prawnego znanego jako ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 roku o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1357).
Pierwsza ustawa została wprowadzona w 2006 roku w celu uregulowania zasad dotyczących udzielania pożyczek – zarówno tych dostępnych w bankach, jak i oferowanych przez pozostałe podmioty (tzw. firmy pozabankowe). W 2015 roku przeprowadzono jej znaczącą nowelizację. Z kolei 30 listopada 2021 roku rząd przyjął nowy projekt tej ustawy, nad którą obecnie pracuje sejm.
Ustawa antylichwiarska – najważniejsze informacje
Zastanawiasz się, co warto wiedzieć o przepisach, które wprowadziła ustawa antylichwiarska? Najważniejsze informacje dotyczą przede wszystkim maksymalnych kwot możliwych do pobierania przez pożyczkodawców. Dzięki temu osoby ubiegające się o finansowanie, nie muszą obawiać się horrendalnych prowizji wpłacanych na rzecz firmy pozabankowej.
Pierwsza ustawa antylichwiarska zakładała, że odsetki nie mogą przekraczać czterokrotności stopy lombardowej NBP (Narodowego Banku Polskiego). Mimo że kolejne zmiany pojawiły się w 2015 roku, duże znaczenie miało wprowadzenie – w 2019 roku – dużo większego ograniczenia. Zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami pozaodsetkowe koszty pożyczki zostały zmniejszone do 10% wartości chwilówki.
Przełomem okazało się ograniczenie kosztów udzielania chwilówek krótszych niż 30 dni. Zgodnie z brzmieniem ustawy antylichwiarskiej koszty takich krótkoterminowych pożyczek nie mogą przekraczać 5% wartości pożyczonej kwoty.
Nowa ustawa antylichwiarska – co zawiera?
Trudno mówić o zawartości nowej ustawy antylichwiarskiej, ponieważ znany jest jedynie jej projekt. Zakłada on wprowadzenie zmian w różnych ustawach, m.in. w:
- Kodeksie cywilnym,
- Ustawie o kredycie konsumenckim,
- Prawie bankowym,
- Kodeksie karnym,
- Kodeksie postępowania cywilnego.
Dlaczego? Warto pamiętać, że kwestie dotyczące udzielania pożyczek reguluje wiele przepisów. Aby więc ustawa przeciwdziałające lichwie miała sens, koniecznością jest zmodyfikowanie różnych ustaw.
Zastanawiasz się, co będzie zawierać ustawa antylichwiarska? Po co została wprowadzona? Chodzi wyłącznie o ochronę interesów pożyczkobiorców i ukrócenie „samowolki” pożyczkodawców. Głównym założeniem jest bowiem ustalanie maksymalnych kosztów odsetkowych i kosztów pozaodsetkowych. Projekt zakłada obniżkę tych kwot do 25% całkowitej kwoty udzielonej pożyczki.
Należy przy tym podkreślić, że nowa ustawa antylichwiarska ma jeszcze bardziej porządkować zasady udzielania finansowania. Projekt zakłada m.in.:
- ograniczenie procederu rolowania pożyczek, tj. odpłatnego wydłużania terminu spłaty zobowiązania,
- wprowadzenie limitów na maksymalne kwoty odsetek doliczanych za opóźnienie w spłacie zobowiązania,
- obowiązek przekazywania pożyczkobiorcy wszystkich informacji na temat warunków udzielania finansowania – na trwałym nośniku.
Powyższe zmiany mają spowodować, że pożyczki udzielane w bankach czy na rynku pozabankowym będą znacznie bezpieczniejsze. Chodzi bowiem o zabezpieczenie interesów pożyczkobiorców – po to, aby nie dopuścić do ich poważnego zadłużenia i ograniczyć ryzyko wpadnięcia w tzw. spiralę długów.
Warto przy tym podkreślić, że nowa ustawa antylichwiarska wprowadza także:
- sankcje dla lichwiarzy – nawet do 5 lat więzienia,
- zakaz prowadzenia egzekucji z nieruchomości, gdy zadłużenie jest mniejsze niż 1/20 wartości nieruchomości,
- konieczność objęcia firm pozabankowych nadzorem KNF.
Pomysłów na nowelizację ustawy jest znacznie więcej. Należy jednak mieć świadomość, że część sugestii może zostać odrzucona.
Najnowsza ustawa antylichwiarska – od kiedy?
Nowa ustawa antylichwiarska jeszcze nie obowiązuje. Pod koniec listopada został ogłoszony projekt przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości. 26 stycznia 2022 roku trafił do sejmu, więc nadal trwają prace na ustawą antylichwiarską. Od kiedy będzie obowiązywać? Na ten moment trudno wskazać jakąkolwiek datę. Aczkolwiek mówi się o tym, że większość nowych przepisów ma wejść w życie po 6 miesiącach od zgłoszenia ustawy w Dzienniku Ustaw.
Ustawa antylichwiarska – korzystna dla pożyczkobiorców?
Wiele osób zastanawia się, po co ustawa antylichwiarska została wprowadzona. Należy mieć świadomość, że przepisy regulują sporo kwestii związanych z pożyczkami pozabankowymi. Pozwala to wyeliminować nadużycia ze strony pożyczkodawców, którzy – jeszcze przed wprowadzeniem przepisów – mieli tendencję do drastycznego zawyżania kosztów udzielania finansowania.
Ustawa antylichwiarska stoi niejako na straży poprzez wprowadzenie limitów na maksymalne kwoty odsetek i kosztów pozaodsetkowych. Dzięki temu pożyczkobiorca nie musi obawiać się, że pożyczkę na niewielką kwotę zapłaci nawet kilka razy więcej – a tak bywało jeszcze przed wprowadzeniem przepisów.
Warto podkreślić, że największe zmiany – na korzyść dla pożyczkobiorców – obejmą chwilówki udzielane na okres krótszy niż 30 dni. Dojdzie bowiem do znacznego obniżenia kosztów finansowania.
Przykład. W przypadku chwilówki na 15 dni w kwocie 1000 zł maksymalna kwota odsetek i kosztów pozaodsetkowych wyniesie 267 zł. Natomiast – już po wprowadzeniu zmian – pożyczkobiorca zapłaci łącznie niecałe 55 zł.
Jak wynika z powyższego przykładu, różnica w kosztach jest ogromna. Dzięki temu szybkie pożyczki udzielane na krótki okres przestaną stanowić nadmierne obciążenie domowego budżetu.
Zaciągasz pożyczkę? O tym pamiętaj…
To, że ustawa antylichwiarska chroni twoje interesy jako pożyczkobiorcy, nie zwalnia cię z obowiązku rozsądnego zaciągania pożyczek. Koniecznością jest porównanie dostępnych ofert – po to, aby wybrać opcję najbardziej wpisującą się w twoje oczekiwania.
Zanim złożysz wniosek, zapoznaj się z rankingiem pożyczek – w Kokos.pl możesz liczyć na zawsze aktualne dane. Porównaj koszty finansowania oraz warunki jego udzielania. Upewnij się, że pożyczoną kwotę będziesz w stanie spłacić w terminie.
Pamiętaj! Korzystając z zestawienia pożyczek w naszym serwisie masz pewność, że finansowanie oferowane jest przez firmy pozabankowe działające w myśl ustawy antylichwiarskiej. Nie musisz więc obawiać się przesadnie wysokich kosztów, które mogą narazić cię na poważne problemy.