Jeśli ciąży nad Tobą niespłacony kredyt, pożyczka lub inny dług, którego nie jesteś w stanie finansować, możesz się zastanawiać: „Kiedy się przedawni?”. Chodzi o okres, po którego upływie wierzyciel nie może żądać od dłużnika spłaty pożyczonych środków. Czy to w ogóle możliwe? Jeśli tak, to po ilu latach następuje przedawnienie pożyczki? Dowiedz się więcej.
Czym jest przedawnienie długu?
Przedawnienie długu to zasada, która ogranicza czas, w którym pożyczkodawca może pozwać Cię o zapłatę długu. Wszystkie zadłużenia konsumenckie – od sald kart kredytowych po mandaty i pożyczki, mają limity dotyczące lat, przez które wierzyciele mają prawo pozwać Cię o zapłatę.listowne wezwania do zapłaty. pożyczki bez BIK Jednak trzeba liczyć się z tym
Kwestie przedawnienia długu regulują przepisy Kodeksu cywilnego [Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93]. Art. 117 Kc stanowi:
Zgodnie z kodeksem przedawnienie długu jest możliwe, a w miarę upływu czasu egzekucja wierzytelności jest utrudniona, ale też nie jest niemożliwa. Chodzi o to, że zadłużenie może ulec przedawnieniu, ale nie oznacza, że wierzytelność wygasa z urzędu i dług przestaje obowiązywać. Zawsze przeciwko dłużnikowi może zostać wniesiona sprawa do sądu, który w szczególnych okolicznościach, nawet pomimo upływu lat, może wezwać do uregulowania zobowiązania. Sprawa może też trafić do komornika. Dlatego nie warto lekceważyć żadnego wezwania do spłaty rat – bez względu na to, czy jest to mała chwilówka online, czy duży kredyt w banku.
Kiedy następuje przedawnienie umowy pożyczki?
W Kodeksie cywilnym ustalono również terminy przedawnienia niespłacanego zobowiązania. Do niedawna ten czas był dłuższy i wynosił nawet 10 lat. Od 9.07.2018 r. okres przeterminowania zaległych zobowiązań skrócono. Artykuł 118 Kc informuje, że:
Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.
Zgodnie z powyższym obowiązują następujące terminy przedawnień:
- mandatu za brak biletu: 1 rok,
- zadłużenia wobec najemcy nieruchomości: 1 rok,
- długu w przypadku nieopłacanych rachunków za usługi telekomunikacyjne: 2 lata,
- z umowy o dzieło: 2 lata,
- z umowy o pracę: 2 lata,
- mandatu karnego: 3 lata,
- pożyczki online, chwilówki lub kredytu: 3 lata,
- podatków: 5 lat,
- wobec osób prywatnych (np. przedawnienie pożyczki prywatnej): 6 lat.
Jak liczyć okres obowiązywania przedawnienia długu?
Warto pamiętać, że bieg terminu przedawnienia nie liczy się od dnia podpisania umowy i zaciągnięcia pożyczki lub powstania zobowiązania spłaty. W rzeczywistości liczony jest od dnia, w którym wierzyciel nabywa prawną możliwość żądania uregulowania przysługującej mu wierzytelności, czyli ostatecznego terminu spłaty. Zwykle jest to moment, w którym pożyczkodawca wypowiada umowę.
Obowiązuje również specjalne podejście do obliczania czasu, w którym dług przestaje obowiązywać. Na przykład przedawnianie pożyczki pozabankowej liczy się dopiero na ostatni dzień roku kalendarzowego, w którym wypada koniec biegu przedawnienia. Tak jest w przypadku wszystkich zadłużeń, w których terminy anulowania ustalono na minimum 3 lata. Oznacza to, że w przypadku zaciągniętej chwilówki w lutym 2022 roku termin przedawnienia pierwszej raty liczony będzie dopiero od 31.12.2022 roku.
Czy chwilówka może ulec przedawnieniu?
Wiele osób, które zaciągają szybkie pożyczki bez BIK i ich nie spłacają, zastanawia się, czy możliwe jest przedawnienie chwilówki zaciągniętej w instytucji pozabankowej. W tym przypadku obowiązuje trzyletni okres przedawnienia – liczony od momentu ustalonego terminu spłaty zadłużenia. Czas ten powinien być zawsze uwzględniony w umowie. W przypadku nieterminowego regulowania zobowiązania firma pożyczkowa wysyła zazwyczaj listowne wezwania do zapłaty.
Jakie są konsekwencje niespłacania pożyczek?
Jednak trzeba liczyć się z tym, że firma, która udziela pożyczek, może nadal podejmować próby odzyskania długów po upływie okresu przedawnienia. Może próbować nakłonić dłużnika do spłaty długu, wysyłając mu listy lub dzwoniąc, o ile nie narusza przy tym prawa. Jednak windykator wnoszący lub grożący złożeniem pozwu po upływie terminu przedawnienia, może naruszać zasady uczciwych praktykach windykacyjnych. Jeśli sprawa trafi do sądu, pomimo że termin przedawnienia upłynął, ten może nadal wydać orzeczenie przeciwko dłużnikowi. Jeśli nie stawi się on na rozprawie i nie przedstawi argumentów w ramach obrony, sąd może nakazać spłatę zadłużenia.
Każda firma pożyczkowa może też egzekwować należności przez komornika. Jeśli nie nastąpi porozumienie w kwestii spłaty zaciągniętej pożyczki, zajęciu może ulec majątek osoby zadłużonej. Poza tym dłużnik, który nie spłaca rat kredytu lub innego produktu finansowego, może zostać wpisany do rejestru biura informacji gospodarczej (BIG) oraz biura informacji kredytowej (BIK). Figurowanie w tych miejscach wiąże się z negatywną oceną zdolności kredytowej. Nierzetelne spłacanie zobowiązań obniża też scoring BIK, co w konsekwencji utrudnia zaciąganie kolejnych pożyczek.
Czy bieg przedawnienia pożyczki może zostać przerwany?
Bieg przedawnienia pożyczki może zostać przerwany w kilku sytuacjach:
- dług został częściowo lub w całości spłacony wierzycielowi;
- podjęto negocjacje z bankiem lub firmą pożyczkową o umorzenie należności albo przedłużenie terminu ich spłaty;
- wszczęto postępowanie sądowe lub przekazano wyegzekwowanie roszczenia właściwym organom;
- podjęto próby przeprowadzenia mediacji;
- wysłano pismo do wierzyciela z prośbą o przedłużenie terminu spłaty – jest to działanie jednoznaczne z przyznaniem się do posiadania zadłużenia.
Każde przerwanie biegu przedawnienie długu oznacza, że od tego momentu okres ważności zobowiązania rozpoczyna się od nowa. W przypadku spraw sądowych biegnie na nowo od chwili ogłoszenia zakończenia postępowania.
Czy warto czekać na przedawnienie długu?
Chociaż przedawnienie powstrzymuje wierzycieli przed pozywaniem konsumentów w sprawie starych długów, nie zatrzymuje ich przed próbami odzyskania płatności. Mogą oni naliczać odsetki oraz wszcząć postępowanie windykacyjne, sądowe lub komornicze. Mogą też zgłosić Cię do rejestru raportów na stronach, które są odpowiedzialne za obliczanie Twojej zdolności kredytowej.
Dlatego ważne jest, aby postępować ostrożnie i nie liczyć na to, że może tym razem się uda. Poza tym nie ma się co oszukiwać. Firmy pożyczkowe i banki rzadko kiedy (wręcz nigdy) nie są w stanie przeoczyć nieterminowości spłaty zaciągniętego zobowiązania. Zazwyczaj już jedna lub dwie niezapłacone raty są powodem otrzymania wezwania do zapłaty.
Zamiast więc czekać na to, że dług się przedawni, lepiej jak najszybciej spłacić należności. Można też próbować mediacji z wierzycielem i prosić o możliwość przedłużenia terminu spłaty lub refinansowania pożyczki.