Scoring kredytowy – co warto o nim wiedzieć?

scoring-kredytowy-co-warto-o-nim-wiedziec

Spis Treści

Wiedza o tym, jak zbudować scoring bankowy przyda się każdemu, kto planuje starać się o kredyt w banku. Ocena wiarygodności kredytowej opiera się na historii kredytowej oraz zdolności do spłacenia ewentualnego zadłużenia. Bank musi mieć pewność, że pożyczając pieniądze konkretnej osobie, odzyska je z powrotem na określonych w umowie warunkach. Właśnie z tego powodu przed podjęciem ostatecznej decyzji bank weryfikuje dane klienta pod wieloma względami. Zobacz, jak zbudować scoring bankowy, co warto o nim wiedzieć i jak można go poprawić.

Z artykułu dowiesz się:

  • co to jest scoring kredytowy;
  • jak zbudować scoring bankowy;
  • od czego zależy ocena scoringowa;
  • jak przebiega ocena wiarygodności kredytowej;
  • jakie są rodzaje scoringu kredytowego;
  • jak oblicza się scoring kredytowy;
  • co wpływa pozytywnie, a co negatywnie na scoring kredytowy;
  • jak poprawić swój scoring.

Co to jest scoring kredytowy?

Na pytanie, czym jest scoring kredytowy, każdy bankowiec odpowie, że jest to ocena w skali punktowej dotycząca wiarygodności w spłacie kredytu gotówkowego lub hipoteki. Podobnie jak nauczyciele swoich uczniów, instytucje finansowe oceniają klientów, którzy wnioskują o kredyt. Na podstawie takiej oceny wiarygodności kredytowej banki podejmują decyzję, czy danemu wnioskodawcy powinny przyznać kredyt – i na jakich warunkach.

Ocena scoringowa umożliwia kredytodawcy otrzymanie dokładniejszych danych na temat klienta i sprawdzenie, jakim ryzykiem obarczona jest ewentualna współpraca z daną osobą.

Każdy, kto wie, co to jest scoring kredytowy, może potwierdzić, że często jest on mylony ze zdolnością kredytową. Rzeczywiście – oba wskaźniki mają ze sobą wiele wspólnego i pomagają bankom w podjęciu decyzji. Jednak głównym zadaniem scoringu kredytowego jest ocena prawdopodobieństwa, że kredytobiorca spłaci pożyczkę. Im wyższa ocena scoringowa wnioskującego, tym mniejsze ryzyko, że nie ureguluje on zobowiązania w całości i terminowo.

Jak zbudować scoring bankowy i zyskać opinię wiarygodnego klienta?

Ocena wiarygodności kredytowej opiera się na zestawieniu informacji o osobie wnioskującej o pożyczkę z danymi innych kredytobiorców. Im bardziej ich profile są do siebie zbliżone, tym lepsza ocena scoringowa i większa szansa na otrzymanie kredytu.

Gdy bank zbiera informacje od klienta, stosując w tym celu różne rodzaje scoringu kredytowego – np. scoring aplikacyjny, zwraca uwagę na wiele aspektów. Pod lupę bierze się szczególnie czynniki, które mogą mieć znaczący wpływ na płynność finansową i zdolność kredytową kredytobiorcy. Należy przede wszystkim zweryfikować dane podane przez klienta we wniosku aplikacyjnym. To one w dużej mierze determinują bowiem scoring kredytowy. Co wpływa pozytywnie, a co negatywnie na scoring kredytowy? Warto przyjrzeć się czynnikom branym pod uwagę przez analityków pracujących dla banków. Są to:

  • wiek kredytobiorcy i jego stan cywilny;
  • wysokość regularnych wpływów na konto;
  • wykształcenie i wykonywany zawód;
  • status mieszkaniowy (własne mieszkanie lub inne nieruchomości czy wynajem?);
  • miejsce zamieszkania (miasto, wieś, region objęty ryzykiem wysokiego bezrobocia);
  • częstotliwość zmiany miejsca pracy;
  • forma zatrudnienia i czas, na jaki została zawarta umowa;
  • liczba osób na utrzymaniu wnioskodawcy;
  • dane o opłacaniu polis ubezpieczeniowych i oszczędnościowych;
  • posiadanie wartościowych dóbr, takich jak samochód, motocykl itp.

Jakie są rodzaje scoringu kredytowego?

By móc lepiej wpływać na ocenę i zdobyć większą wiarygodność w oczach analityków, warto wiedzieć, jakie są rodzaje scoringu kredytowego. Każdy bank bada zdolność kredytową zgodnie ze swoimi wewnętrznymi procedurami. Oceny mogą więc wypadać nieco inaczej w różnych bankach i nie da się wskazać jednego właściwego sposobu postępowania. Można za to wyróżnić dwie kategorie scoringu kredytowego, na podstawie których instytucje finansowe oceniają wiarygodność potencjalnego pożyczkobiorcy i ryzyko kredytowe.

Jakie są rodzaje scoringu kredytowego, poza wspomnianym już wcześniej scoringiem aplikacyjnym, ustalanym na podstawie danych z wniosku o kredyt (dane osobowe i majątkowe)? Oprócz niego istnieje także drugi rodzaj oceny: scoring behawioralny, w przypadku którego punktacja opiera się na informacjach pozyskanych przez bank we własnym zakresie. Metoda ta polega na ocenie dotychczasowego zachowania klienta w kontekście jego zobowiązań finansowych. W praktyce oznacza to, że bank poddaje analizie między innymi:

  • liczbę kredytów zaciągniętych wcześniej przez wnioskodawcę;
  • przebieg spłaty wcześniejszych pożyczek;
  • operacje na koncie bankowym;
  • terminowość uiszczania stałych opłat (na przykład rachunki za telefon lub prąd).

Co wpływa pozytywnie, a co negatywnie na scoring kredytowy?

Spojrzenie na czynniki determinujące ocenę wiarygodności kredytowej klienta pozwala dowiedzieć się, co wpływa pozytywnie/negatywnie na scoring kredytowy. Starając się na przykład o kredyt hipoteczny na mieszkanie, warto mieć na uwadze, że następujące czynniki mogą obniżać scoring kredytowy:

  • negatywne decyzje kredytowe w niedawnej przeszłości;
  • opóźnienia w spłacie rat i pożyczek;
  • znacząca aktywność kredytowa – zaciąganie wielu pożyczek;
  • częste przekraczanie limitu na karcie kredytowej.

Jak oblicza się scoring kredytowy?

Obliczanie scoringu kredytowego w uproszczeniu polega na sumowaniu punktów uzyskanych przez daną osobę za poszczególne elementy widniejące w profilu. Jak oblicza się scoring kredytowy? Po przeanalizowaniu obu rodzajów scoringu kredytowego: aplikacyjnego i behawioralnego, sumuje się wyniki. Można zdobyć od 1 do 100 punktów. Dla ułatwienia interpretacji scoringu istnieją specjalne przedziały punktowe wskazujące na ocenę wiarygodności kredytowej.

Gdy bank udziela klientowi pożyczki, zawsze jest to obarczone pewnym ryzykiem. Scoring bankowy jest narzędziem, które pomaga zminimalizować niebezpieczeństwo poniesienia straty przez bank. Ocena zdolności kredytowej osoby fizycznej lub firmy służy temu, by nie udzielić pożyczki, gdy możliwość spłacenia lub terminowego regulowania płatności jest zbyt mała.

Jak poprawić scoring kredytowy?

Klienci, którzy wiedzą, jak poprawić scoring kredytowy, regulują swoje zobowiązania terminowo, nie dopuszczając do opóźnień. Jednym ze sposobów podwyższenia scoringu może być wzięcie kredytu (np. dokonanie zakupu na raty, lub zaciągnięcie niskiego kredytu gotówkowego) tylko po to, by dokonać wzorcowej spłaty i podnieść ocenę wiarygodności kredytowej. Trzeba oczywiście spełnić warunki umowy i spłacić pożyczkę w terminie.

Aktualną ocenę wiarygodności kredytowej każdy może sprawdzić, zamawiając raport z Biura Informacji Kredytowej. Ponieważ BIK tworzy go na podstawie historii kredytowej, najpewniej będzie nieco odbiegał od scoringu przygotowanego przez analityków bankowych. Jednorazowy raport tego typu kosztuje 39 zł i może być dobrym punktem wyjścia, gdy rozważa się wzięcie pożyczki, a nie jest się pewnym swojego scoringu.

Picture of Aleksandra Nowakowska

Aleksandra Nowakowska

Tytuł zawodowy: Analityk Finansowy i Ekspert ds. Pożyczek Doświadczenie: 12 lat w branży finansowej, specjalizując się w analizie kredytowej i doradztwie finansowym. Edukacja: Absolwentka Finansów i Rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Warszawie z dodatkowym certyfikatem z doradztwa inwestycyjnego. Specjalizacja: Kredyty hipoteczne, pożyczki krótkoterminowe, planowanie budżetu domowego, inwestycje na giełdzie. O mnie: Moim celem jest demistyfikacja świata finansów i udostępnianie narzędzi, które pozwolą każdemu podejmować lepsze decyzje ekonomiczne. Wierzę, że dobrze poinformowany konsument to mocniejszy uczestnik rynku finansowego. Motto: "Zrozumiałe finanse dla każdego - lepiej zarządzać swoimi środkami niż pozwolić, by one zarządzały tobą."