Udzielanie osobom bez stałego zatrudnienia i dochodu pożyczek, podobnie jak kredytów, jest regulowane przepisami prawa. Mają one za zadanie zapewniać przejrzyste warunki i wszystkim stronom umowy. Jakie aspekty prawne pożyczek dla bezrobotnych warto znać? Co z nich wynika? Jak wybrać dla siebie najkorzystniejszą ofertę, która będzie jednocześnie zgodna z przepisami?
Pożyczki dla bezrobotnych a przepisy prawne – co warto wiedzieć?
Jeszcze do niedawna podmioty pozabankowe zajmujące się udzielaniem pożyczek działały niekiedy wbrew przepisom. Aktualne regulacje wymuszają na nich jednak dokładniejsze stosowanie się do restrykcji. Dlaczego obowiązywanie i stosowanie przepisów jest tak ważne? Osoby bezrobotne często znajdują się tymczasowo w trudnej sytuacji finansowej. Nierzadko mają problem z regulowaniem bieżących opłat i utrzymaniem siebie oraz swojej rodziny. W związku z tym są skłonne zawierać wyjątkowo niekorzystne dla siebie umowy dotyczące pożyczek, aby pozyskać pieniądze na czynsz, rachunki czy jedzenie. Przepisy prawne regulujące udzielanie im zobowiązań mają zapewniać ochronę przed nadmiernie wysokim oprocentowaniem i innymi pułapkami.
Warunki udzielania zobowiązań dla osób bezrobotnych – jakie przepisy są kluczowe?
Przede wszystkim warto wiedzieć, że podmioty pozabankowe nie mają pełnej dowolności w zakresie kreowania swoich ofert. Ich działanie jest regulowane przez szereg norm prawnych. Najważniejszymi z nich są:
- kodeks cywilny;
- ustawa o kredycie konsumenckim;
- ustawa antylichwiarska (Ustawa z dnia 6 października 2022 r. o zmianie ustaw w celu przeciwdziałania lichwie).
Te regulacje bezpośrednio wpływają na Twoje prawa i zapewniają Ci ochronę przed nieuczciwymi praktykami ze strony podmiotów udzielających zobowiązań dla osób bezrobotnych.
Pożyczki dla bezrobotnych a prawo – kodeks cywilny
Jaką funkcję pełni tu kodeks cywilny? Jest dokumentem, w którym znajdują się podstawowe i najważniejsze informacje dotyczące tego rodzaju zobowiązań. Wynika z nich przede wszystkim, że przedmiotem pożyczki mogą być pieniądze w określonej sumie lub rzeczy oznaczone co do gatunku, a zaciągnięcie zobowiązania może być obwarowane odsetkami i kosztami pozaodsetkowymi. Kodeks cywilny reguluje także między innymi maksymalną wysokość kosztów pozaodsetkowych, konieczność udzielenia zabezpieczenia przy zawarciu pożyczki czy warunki spłaty przed terminem.
Ustawa o kredycie konsumenckim
Ustawa o kredycie konsumenckim reguluje głównie następujące kwestie:
- legalność opłat pobieranych od konsumentów w związku z zaciągniętymi zobowiązaniami;
- prawa i obowiązki pożyczkodawcy oraz pożyczkobiorcy;
- zasady i tryb zaciągania pożyczek oraz obowiązki stron umowy dotyczące przekazywania informacji przed zawarciem umowy;
- obowiązki podmiotów zaangażowanych w realizację kontraktu już po jego podpisaniu.
Jaką ochronę zapewnia ustawa bezrobotnym pożyczkobiorcom? Przede wszystkim daje prawo do odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni od dnia jej zawarcia bez konieczności podawania przyczyn takiej decyzji oraz prawo do informacji o ponoszonych kosztach. Mają one mieć charakter zrozumiały, jednoznaczny i być odpowiednio widoczne. Z ustawy wynika także prawo konsumenta do wcześniejszej spłaty zobowiązania, a tym samym obniżenia jego kosztów całkowitych.
WAŻNE! Ustawa o kredycie konsumenckim zapewnia bezrobotnym pożyczkobiorcom ochronę przed ponoszeniem nadmiernych kosztów. Przepisy określają maksymalną wysokość odsetek i kosztów pozaodsetkowych (marż, prowizji, opłat za obsługę umowy, obowiązkowych ubezpieczeń). Jeżeli koszty pozaodsetkowe przekraczają normy, są traktowane jako nienależne. |
Ustawa antylichwiarska – pożyczki dla bezrobotnych a prawo
Co do sprawy wnosi ustawa antylichwiarska? Obowiązuje ona od końca 2022 roku i nakłada na podmioty udzielające zobowiązań nowe restrykcje. Mają one na celu zapewnienie konsumentom dodatkowej ochrony przed nieuczciwymi praktykami. Co wynika z regulacji? Przede wszystkim nowe przepisy obniżają wysokość maksymalnych kosztów pozaodsetkowych. Nie mogą one przekraczać 5% kwoty w przypadku zobowiązań zaciąganych na okres krótszy niż 30 dni i 20% w przypadku tych pożyczek, których okres spłaty przekracza 30 dni.
Zgodnie z treścią ustawy podmiot udzielający pożyczki musi poinformować pożyczkobiorcę w zrozumiały i jednoznaczny sposób o tym, jakie będą łączne koszty pozaodsetkowe, jak wysokie będą odsetki i opłaty z ich tytułu. Ustawa wprowadza również zakaz proponowania konsumentom kolejnych zobowiązań, które miałyby być w całości przeznaczone na spłatę już zaciągniętych (przepis chroni przed wytwarzaniem spirali długów). Ustawa odnosi się również bezpośrednio do trybu działania podmiotów udzielających pożyczek, a także nakłada na nie obowiązki w zakresie dokonywania oceny zdolności kredytowej potencjalnych pożyczkobiorców.
WAŻNE! Dla zwiększenia bezpieczeństwa pożyczkobiorców od stycznia 2024 roku podmioty pozabankowe udzielające pożyczek zostaną objęte nadzorem KNF (Komisji Nadzoru Finansowego). Będzie ona mogła przekazywać im zalecenia i sprawować kontrolę nad ich działalnością. Firmy pożyczkowe będą musiały regularnie przekazywać raporty dotyczące działalności w zakresie udzielania zobowiązań konsumenckich. |
Aspekty prawne pożyczek dla bezrobotnych – znaj swoje prawa i nie daj się oszukać
Znajomość aspektów prawnych pożyczek dla bezrobotnych jest bardzo ważna dla każdego potencjalnego pożyczkobiorcy. Dlaczego? Przede wszystkim znajomość własnych praw minimalizuje ryzyko tego, że padniesz ofiarą oszustwa lub wpadniesz w pułapkę praktyk z pogranicza prawa. Jeśli będziesz wiedzieć, jakie są aktualne przepisy i co nie powinno się znaleźć w umowie z danym podmiotem, ocenisz, która firma jest warta zaufania. Szybko wykryjesz też, która stosuje nielegalne lub podejrzane działania. Pożyczki zaciągane w instytucjach pozabankowych są obecnie ściśle regulowane prawnie na wielu obszarach. Ma to zapewniać konsumentom wysoki poziom ochrony i ułatwić wybór uczciwej oferty, a z firm pożyczkowych uczynić podmioty transparentne i działające w legalny sposób.
